Trẻ lớp 1 học trước quên sau: Nguyên nhân và cách khắc phục

Khi con bắt đầu bước vào lớp 1, nhiều phụ huynh kỳ vọng con sẽ học nhanh, nhớ lâu, và tiếp thu tốt. Tuy nhiên, không ít người ngỡ ngàng khi thấy trẻ lớp 1 học trước quên sau, sáng học, chiều đã quên, hoặc nhớ từ vựng hôm nay, mai đã lẫn lộn. Hiện tượng này khiến nhiều cha mẹ lo lắng không biết con có gặp vấn đề về trí nhớ hay khả năng học kém. Thực tế, đây là tình trạng rất phổ biến và có thể cải thiện nếu cha mẹ hiểu đúng nguyên nhân, chọn đúng phương pháp.

I) Nguyên nhân khiến trẻ lớp 1 học trước quên sau

Trước khi tìm giải pháp, cần hiểu rõ vì sao trẻ lớp 1 học trước quên sau. Có nhiều yếu tố tác động từ sinh lý não bộ đến phương pháp học tập.

Trí nhớ ngắn hạn của trẻ chưa phát triển hoàn thiện

Ở độ tuổi 6–7, vùng não chịu trách nhiệm về trí nhớ và khả năng xử lý thông tin vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện. Vì vậy, trẻ lớp 1 học trước quên sau là hiện tượng bình thường do khả năng ghi nhớ chưa ổn định. Trẻ cần thời gian để luyện tập và tiếp xúc lặp lại với thông tin mới thì mới có thể ghi nhớ lâu dài.

Trẻ bị quá tải với lượng kiến thức mới

Lên lớp 1, trẻ phải làm quen với sách vở, thời khóa biểu, các môn học và yêu cầu kỷ luật học tập – rất khác so với mầm non. Việc học chữ, làm toán, viết chính tả liên tục khiến nhiều trẻ học trước quên sau vì chưa đủ thời gian tiếp thu kiến thức. Trẻ dễ “bội thực” thông tin nếu chương trình học quá dồn dập.

Phương pháp học chưa phù hợp

Nếu chỉ học theo kiểu lặp lại máy móc, đọc – chép – học thuộc lòng, trẻ sẽ không hiểu bản chất nên dễ quên. Đây là lý do phổ biến khiến trẻ lớp 1 học trước quên sau dù đã ngồi học rất chăm chỉ. Phụ huynh cần thay đổi cách dạy để phù hợp với tư duy trực quan, sinh động của trẻ nhỏ.

II) Dấu hiệu nhận biết trẻ lớp 1 học trước quên sau

Không phải trẻ nào học kém cũng là do trí nhớ yếu. Dưới đây là một số dấu hiệu đặc trưng giúp phụ huynh nhận biết trẻ đang gặp vấn đề ghi nhớ:

Trẻ quên từ vựng, số đếm, bảng chữ cái sau vài ngày học

Trẻ học xong 29 chữ cái nhưng chỉ nhớ vài chữ. Học bảng cộng trừ cơ bản nhưng hôm sau làm bài lại sai. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy trẻ lớp 1 học trước quên sau.

Trẻ không nhớ bài giảng khi được hỏi lại

Khi cha mẹ hỏi: “Hôm nay con học gì?”, trẻ thường trả lời “Con không nhớ” hoặc nhắc lại không đúng nội dung đã học. Điều này phản ánh trẻ không ghi nhớ được kiến thức trong giờ học.

Trẻ sợ học, tránh nhắc đến chuyện học

Vì cảm thấy mình học mà không hiểu, học rồi lại quên, nhiều trẻ dễ cảm thấy áp lực, thiếu tự tin. Đây là hậu quả kéo dài nếu tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau không được can thiệp sớm.

III) Các giải pháp giúp khắc phục tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau

Hiện tượng trẻ lớp 1 học trước quên sau hoàn toàn có thể cải thiện nếu áp dụng đúng phương pháp giáo dục phù hợp với lứa tuổi.

Ứng dụng phương pháp “học lặp ngắt quãng”

Đây là kỹ thuật học giúp tăng ghi nhớ bằng cách ôn lại bài sau mỗi khoảng thời gian giãn cách: 1 ngày – 3 ngày – 7 ngày – 1 tháng. Điều này giúp não bộ có thời gian “củng cố” thông tin, từ đó giảm tình trạng học rồi quên.

Dạy con bằng hình ảnh, câu chuyện, liên tưởng

Với trẻ lớp 1, học bằng hình ảnh hoặc câu chuyện sinh động sẽ dễ nhớ hơn học bằng chữ khô khan. Hãy vẽ hình minh họa, kể chuyện ngắn hoặc gắn từ với đồ vật trong nhà. Cách học này giúp trẻ lớp 1 học trước quên sau trở thành “học trước nhớ lâu”.

Thiết lập thói quen học tập cố định

Mỗi ngày nên có khung giờ học cố định (ví dụ: từ 18h đến 18h30), kết hợp với thói quen học nhẹ nhàng – không kéo dài quá 45 phút. Sự lặp lại đều đặn giúp trẻ xây dựng nề nếp, từ đó ghi nhớ tốt hơn.

Tránh dạy trước chương trình quá sớm

Nhiều cha mẹ dạy trước chương trình lớp 1 khiến trẻ học kiểu “trên trời” mà không hiểu gốc. Học trước quên sau là hậu quả dễ thấy. Hãy để con học đúng trình độ, học chắc từ cơ bản, không cần chạy trước.

Chơi trò chơi học chữ, học số tại nhà

Trẻ lớp 1 thích vận động. Vì vậy, học thông qua trò chơi như: ghép chữ cái, tìm số quanh nhà, nặn đất sét chữ, hoặc tìm đồ vật bắt đầu bằng chữ “B”… là cách hiệu quả giúp trẻ ghi nhớ lâu.

Tạo môi trường học yên tĩnh, không gây áp lực

Không gian học nên yên tĩnh, có ánh sáng tốt, không có tivi hoặc điện thoại làm phân tâm. Tránh mắng con khi con quên bài – điều này chỉ làm tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau trở nên nghiêm trọng hơn vì trẻ mất tự tin.

Học theo mô hình kết hợp

Tại trường song ngữ liên cấp SenTia, chương trình dành cho học sinh lớp 1 được thiết kế dựa trên nguyên lý: học bằng trải nghiệm, học chủ động, và học sâu thay vì học vẹt. Trẻ không chỉ học chữ mà còn được kết nối thực tế qua dự án, trò chơi, thí nghiệm. Nhờ đó, tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau được cải thiện rõ rệt. Trẻ hiểu bài, ghi nhớ tự nhiên và trở nên yêu thích học tập hơn.

Nhờ chuyên gia hỗ trợ

Nếu đã áp dụng nhiều cách mà tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau vẫn không cải thiện, cha mẹ nên cân nhắc đưa trẻ đi kiểm tra khả năng ghi nhớ, sự tập trung hoặc rối loạn học tập. Một số trẻ có thể cần liệu pháp chuyên biệt để hỗ trợ tốt hơn.

IV) Kết luận

Tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau là thách thức thường gặp nhưng hoàn toàn có thể cải thiện bằng phương pháp phù hợp. Hãy kiên nhẫn, đồng hành cùng con và tạo cho trẻ môi trường học tích cực, nhẹ nhàng. Đặc biệt, việc lựa chọn một mô hình giáo dục tiên tiến như tại trường song ngữ liên cấp SenTia cũng là một giải pháp hiệu quả.

XEM THÊM

• Bật mí những cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần dễ áp dụng, hiệu quả
• Cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 hiệu quả và khoa học